Tijdreizen ja of nee?

Ik las onlangs het boek van de maand: Hier kom ik nog op terug, van Rob van Essen. Het is een toegankelijke, intelligente roman vol verassingen en interessante thema's. Een van de grote thema's is of je als mens de kans zou moeten hebben om via tijdreizen eventuele gemaakte fouten in het verleden te herstellen. Het werpt de interessante paradox op of dit soort aanpassingen aan het verleden de toekomst zouden hebben veranderd. Een eeuwenoude filosofische paradox. Wat betekent dan ook eigenlijk herstellen? Veelal kan dat pas achteraf worden bepaald.

Meteen riep het idee terug te kunnen reizen naar het verleden bij mij onrust en een licht gevoel van paniek op. Stel dat je niet meer terug kunt naar het heden en de toekomst, hoe erg zou dat zijn? Ook dat onderzoekt de roman. Het levert een indringend beeld op. Voor mijzelf zou het een nachtmerrie zijn. Ik hecht te zeer aan het heden en de toekomst. Daarin ligt naar mijn gevoel ook het verleden besloten. Het idee om het verleden daaruit te lichten als een zelfstandige periode lijkt mij onmogelijk. Je kunt het verleden alleen beoordelen vanuit het heden, en de toekomst alleen vormgeven vanuit en met inbegrip van het verleden. Het is eerder een cirkel dan een chronologische lijn, gelukkig!